Handicap is niet ver weg. Het is gewoon en bijzonder tegelijk. Dit is een korte inleiding van de voorstelling ‘Ik ben gewoon hier’ die in het Centraal Museum in Utrecht afgelopen zomer te zien was.

Wanneer voldoen je lichaam en geest aan ‘de’ norm? Wie bepaalt die norm eigenlijk? Ik weet als geen ander hoe het leven is met een anders werkend lijf. Ik besloot naar deze tentoonstelling te gaan. Op een warme vrijdag in augustus. Met de trein. De voorstelling werd gehouden bij het Centraal Museum in Utrecht. Ik had voor de zekerheid reisassistentie aangevraagd. Een uur voordat ik zou gaan reizen belde de reisassistentie mij en gaf aan dat de lift defect was bij spoor 1. Het alternatief was dat ik op hun kosten van een taxi gebruik kon maken. Dit is inderdaad een optie. Maar aangezien ik daar nog 1 uur op moest wachten, heb ik uiteindelijk geen gebruik gemaakt van dit aanbod. De persoon met wie ik naar de voorstelling zou gaan was al op het station van Geldermalsen. Zij had mijn telefoontjes gemist. En zij gaf aan dat de lift het gewoon deed. Uiteindelijk heb ik de proef op de som genomen en heb ik toch de trein genomen en inderdaad de lift deed het. Vervolgens vroeg ik aan de conducteur of zij in de gaten wilde houden of ik zelfstandig met elektrische rolstoel uit kon stappen op Utrecht centraal, omdat ik nu natuurlijk geen assistentie meer had. De conducteur was vriendelijk en zei: ‘als het niet lukt haal ik voor je het plankje en help ik je eruit”. Wat fijn en wat een opluchting was dat.

Op de tentoonstelling ‘Ik ben gewoon hier’ was er veel te zien. Zelfs over gebeurtenissen voordat ik geboren was. Zo waren er foto’s te zien van mensen met een beperking die in het jaar 1988 het spoor op Utrecht Centraal blokkeerden uit protest tegen nieuwe stoptreinen. Treinen waarin ze niet zonder hulp (of helemaal niet) in konden meereizen. Met teksten als “Laat de nieuwe trein toegankelijk zijn” benadrukten ze hun eisen. Ook was er te zien dat mensen met een beperking extreme dingen hebben meegemaakt in de vorige eeuw(en), zoals vastgebonden worden, weggestopt en er niet mogen zijn. Dit heeft bij mij indruk gemaakt. Ik kwam tot de conclusie dat ik heel blij mag zijn dat ik in het jaar 1992 geboren ben. Ook werd de onderwaterfilm ‘Creating the Spectacle, Finding Freedom’ vertoond.  In de film is te zien hoe kunstenares Sue Austin in de diepe wateren van de oceaan tussen de vissen duikt in haar speciaal aangepaste onderwaterrolstoel. Indruk maakte ook de films van het afscheid van Jan Troost en alles wat hij heeft bereikt in zijn jaren in zijn strijd voor betere toegankelijkheid voor mensen met een beperking. En daar hoort bewustwording bij!

Normaal ben ik nooit van een bezoek aan een museum, tot nu. Dit was een bijzondere ervaring. Ondanks het fijne museumbezoek, verliep de terugreis niet soepel. De lift op perron 3 in Geldermalsen was namelijk kapot, hierdoor ben ik in Tiel uitgestapt. En ben ik vervolgens weer in Tiel ingestapt om in Geldermalsen bij de lift te komen die wel werkte op perron 1. Zo zie je maar het leven met een beperking neemt uitdagingen met zich mee! 

Mienke van Alphen